Khoảng một trăm tỷ sản phẩm may mặc mới đang được sản xuất mỗi năm nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trên toàn cầu, trong khi những bộ quần áo hầu như chưa mặc lần nào đang chất đống trong bãi rác. Một số lượng lớn quần áo đang được quyên góp cho các cửa hàng bán đồ từ thiện để cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho những người thiệt thòi nhất trong xã hội.
Bà Hạnh, một người Việt Nam, đã ngoài 60 tuổi, cảm thấy vô cùng bất ngờ khi lần đầu tiên bước vào thế giới mua sắm đồ cũ, lúc bà đến Úc hơn ba mươi năm trước.
Sau đó bà Hạnh làm tình nguyện viên hai ngày một tuần tại cửa hàng Vinnies ở West End, Brisbane.
“Khi chúng tôi mới đến Úc, tất cả đều nghèo khó, chỉ có một số tiền nhỏ. Chúng tôi phải tìm cách trang trải cuộc sống. Tôi bắt đầu đi học và nghe bạn bè nói, tại sao bà không ghé thăm cửa hàng op shop bán đồ cũ đi, bà có thể tìm thấy những món đồ rất tốt với giá hời.”
Sau hơn chục năm, cuộc sống của bà Hạnh đã được cải thiện rất nhiều nhưng bà vẫn là một người ủng hộ mạnh mẽ cho việc mua sắm bền vững.
Bà Hạnh nói việc tái sử dụng đồ đạc và tái chế hàng hóa mang lại nhiều lợi ích, thay vì quăng chúng vào bãi rác rất lãng phí.
“Tôi nhận thấy là ngành thời trang luôn lặp đi lặp lại, có nhiều quần áo hiện nay giống như quần áo tôi đã mua từ 30 năm trước. Bây giờ thời trang đã quay vòng. Do đó tôi có thể mặc lại chúng và thấy mình hết sức hợp thời. Nhưng mà mình phải giữ được dáng người như trước đây”.
Hiện nay, mua sắm giống như săn tìm kho báu với bà Hạnh.
“Tôi đang tìm kiếm những đồ làm đẹp và các món đồ cổ. Ví dụ như một cái đĩa để trưng bày sản xuất tại Anh vào đầu thế kỷ 19, nếu bạn vào cửa hàng đồ cổ, giá sẽ lên đến 100 đô la. Nhưng trong cửa hàng đồ cũ, bạn có thể tìm được nó với giá 20 đô la, 25 đô la. Rất nhiều đá quý và kho báu ở đây, nhưng bạn phải tìm kiếm và đào bới. Tôi tin rằng nếu món hàng thuộc về bạn, nó sẽ chờ bạn.”
2500 cửa hàng đồ cũ của Úc đang thay đổi “số phận” của gần 600.000 tấn các mặt hàng gia dụng không mong muốn từ bãi rác.
Omer Soker, Giám đốc điều hành của Hiệp hội các tổ chức tái chế từ thiện quốc gia, cho biết những hàng hóa tái chế này giúp các tổ chức từ thiện tạo ra khoảng 500 triệu đô la mỗi năm.
Số tiền thu được sẽ giúp các cộng đồng thiệt thòi và khó khăn nhất ở Úc. Những người vô gia cư, cung cấp thực phẩm và nơi trú ẩn, tư vấn sức khỏe tâm thần, hỗ trợ những người bệnh và khuyết tật. Vì vậy, đây là một điều rất quan trọng trong xã hội của chúng ta.
Cựu công chức, 68 tuổi, Robert Jones, là một tình nguyện viên cho cửa hàng Vinnies ở Brisbane, Nundah.
“Tôi rất hay mua sách ở đây. Có rất nhiều quần áo còn tốt nhé. Nếu tôi vẫn còn đi làm, tôi có thể lựa vài chiếc áo sơ mi công sở”.
Eniko Ekkert đã đến thăm nhiều cửa hàng op shop ở nước ngoài và ở Úc. Cô cũng làm công việc thiện nguyện tại Vinnies, ở Nundah cùng với Jones.
Cô Ekkert cho biết rằng những người mua hàng hóa đã qua sử dụng đến từ mọi tầng lớp.
“Có những người đến đây vì họ thực sự cần những thứ rẻ tiền mà họ không đủ tiền mua đồ mới bên ngoài, có những người mua sắm trong các cửa hàng đồ cũ như một sở thích.”
Ngành kỹ nghệ thời trang là một trong những ngành gây ô nhiễm lớn nhất thế giới, tạo ra nhiều khí thải hơn các chuyến bay quốc tế hay ngành vận tải đường thủy cộng lại, theo Tạp chí Nature Climate Change.
Người dân Úc mua khoảng 27 kg hàng dệt may mỗi năn- 23 kg trong số đó cuối cùng nằm ở bãi rác.
Ryan Collins từ tổ chức bảo vệ môi trường Planet Ark giải thích tại sao ngành thời trang nhanh gây bất lợi cho môi trường.
“Những gì mà chúng ta ném vào bãi rác là năng lượng, tài nguyên và nước, chúng được dùng để tạo ra những sản phẩm này. Chúng có tác động xã hội và môi trường khá cao.
Ngành thời trang hiện đang sản xuất khoảng 100 tỷ mặt hàng quần áo mới mỗi năm. Ba trong số năm mặt hàng hiện đang kết thúc “số phận của chúng” tại bãi rác trong vòng 12 tháng”.
Khi chúng ta suy nghĩ cách thức thời trang nhanh- giá rẻ được sản xuất, thật hợp lý khi người tiêu dùng tái sử dụng quần áo để giảm chất thải ra môi trường.
“Có rất nhiều quần áo mà chúng ta mua ngày nay được làm từ sợi tổng hợp, chúng về căn bản là nhựa. Chúng không chỉ có khả năng phân hủy khi chúng ta giặt giũ. Do đó chúng sẽ bị đổ ra thủy lộ, có mặt ở đại dương và bị sinh vật biển tiêu thụ. Sau đó chúng ta lại ăn nhựa từ những sinh vật biển này”, Ryan Collins nói.
Công ty tái định cư Movea đã khảo sát 18.000 hộ gia đình ở 20 quốc gia để xác định số lượng mặt hàng thời trang thực sự được sử dụng.
Nghiên cứu tiết lộ rằng ít nhất một nửa số quần áo trong tủ quần áo của chúng ta không bao giờ được mặc.
Để chống lại sự lãng phí, Omer Soker ủng hộ việc mua sắm tại các cửa hàng đồ cũ.
“Hãy nhìn môi trường xung quanh chúng ta, việc này không chỉ có lợi về môi trường và xã hội, mà còn mang lại lợi ích cá nhân. Việc mua sắm ở cửa hàng đồ cũ không dễ dàng.
Quần áo không có kích thước đầy đủ của bạn. Ở cửa hàng op shop, không có 10 màu để bạn lựa chọn cho 1 kiểu quần áo. Bạn phải mua sắm chậm lại. Tôi nghĩ rằng việc có mặt tại một cửa hàng đồ cũ là điều rất hay, khi chúng ta có dịp sống chậm lại và nhìn vào những mặt hàng ở đó, thay vì theo đuổi cách bán hàng nhanh chóng, vội vàng ở các cửa hàng bán lẻ”.
Theo SBS.